Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi zostało powołane Uchwałą Nr VII/61/99 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 30 marca 1999 roku, w celu realizacji zadań Samorządu Województwa Łódzkiego, wynikających z ustawy o pomocy społecznej oraz innych zadań, powierzonych do realizacji na podstawie innych przepisów, umów i porozumień.
Głównym celem funkcjonowanie Regionalnego Centrum jest wyrównywanie szans życiowych osób wymagających wsparcia i zagrożonych wykluczeniem. Realizując powyższe założenie, RCPS współpracuje w ramach szeroko rozumianej polityki społecznej z innymi jednostkami Samorządu Województwa, jednostkami samorządu terytorialnego, administracją rządową, kościołami i związkami wyznaniowymi, stowarzyszeniami, fundacjami, placówkami ochrony zdrowia, oświaty i kultury, jednostkami naukowo – badawczymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
Działalność Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi koncentruje się wokół zadań wyznaczanych przez Wojewódzką Strategię w zakresie Polityki Społecznej 2020.
Najważniejsze obszary działania Regionalnego Centrum:
- wdrażanie aktywnej polityki społecznej,
- systemowa pomoc osobom i rodzinom,
- tworzenie warunków sprzyjających uczestnictwu w życiu społecznym osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym,
- zapobieganie i przeciwdziałanie patologiom społecznym (przemoc w rodzinie, problem uzależnień),
- zwiększenie samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych,
- propagowanie aktywnego trybu życia i wsparcie osób w wieku poprodukcyjnym,
- wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej,
- współpraca z organizacjami pozarządowymi w obszarze polityki społecznej,
- koordynacja działań na rzecz sektora ekonomii społecznej w regionie,
- badania i analizy z zakresu polityki społecznej.
Kierunki działań Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi wyznaczają bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej oraz programy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Dotyczą one takich jego obszarów, jak: przeciwdziałanie uzależnieniom, wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych, zapobieganie i ograniczanie przemocy w rodzinie czy też rozwijanie polityki prorodzinnej. Określają one szczegółowe cele oraz, za pomocą precyzyjnie zdefiniowanych wskaźników, wskazują drogi ich osiągania.
Działania realizowane przez RCPS wyznaczane są w oparciu o dane zbierane z rozmaitych instytucji z terenu całego województwa (urzędów gmin, Policji, placówek służby zdrowia, ośrodków pomocy społecznej i innych). Tworzone w oparciu o nie bazy danych, stanowią źródło wiedzy na temat problemów społecznych, są fundamentem programów przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, ukazują charakter wybranych zjawisk, pozwalają śledzić ich zmiany i trendy. W tym samym celu RCPS zleca również badania, realizowane przez renomowane pracownie badań społecznych, pozwalające postawić diagnozy, dotyczące słabiej rozpoznanych zagadnień. Powyższe działania monitorujące umożliwiają zidentyfikowanie przyczyn, czynników składowych i skutków poszczególnych problemów społecznych, a dzięki temu dają szansę na koncentrowanie wysiłków Regionalnego Centrum oraz innych instytucji i organizacji na szybkim, skutecznym reagowaniu.
Ważną rolą RCPS jest inspirowanie i promowanie nowych rozwiązań w zakresie polityki społecznej, które uzupełniają i wspierają działalność innych jednostek sektora pomocowego. Najpopularniejsze ich formy to organizowane przez nas tematyczne konferencje i seminaria, konkursy kierowane do młodzieży, ale również imprezy masowe. Dużą wagę przywiązujemy do współpracy z mediami. To dzięki nim informacje, dotyczące szeroko pojętej tematyki społecznej, mają szansę dotrzeć do wszystkich mieszkańców województwa.
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej rozszerzyło możliwości skutecznego przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi od 1 grudnia 2015 roku realizuje projekt pn. „Koordynacja i rozwój ekonomii społecznej w województwie łódzkim”. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020, Osi priorytetowej IX Włączenie społeczne, Działania IX.3 Rozwój ekonomii społecznej, Poddziałanie IX.3.2 Koordynacja ekonomii społecznej. Projekt zakłada wypracowanie ram współdziałania w obszarze ekonomii społecznej i oddziaływanie na funkcjonowanie sektora w zakresie: regionalnym i lokalnym, podmiotów ekonomii społecznej oraz jednostek (osób zagrożonych wykluczeniem społecznym). Pośrednio projekt powinien przyczynić się do powstania nowych i trwałych miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej.
Filarem rozwoju społeczeństwa obywatelskiego jest rozwój tzw. trzeciego sektora, tworzącego obszar działania m.in. dla organizacji pozarządowych. Ważną rolę odgrywają one również w zakresie wojewódzkiej polityki społecznej, dlatego też współpraca z sektorem NGO jest dla RCPS szczególnie ważna. Odbywa się ona poprzez finansowe wspieranie projektów stowarzyszeń i fundacji w ramach konkursów ofert. Dzięki temu mamy możliwość wspomagania rozmaitych, nieszablonowych działań, uzupełniających działania instytucjonalne. Natomiast pracownicy i wolontariusze NGO biorą udział w organizowanych przez RCPS szkoleniach, konferencjach i seminariach, często wzbogacając przekazywane w ich ramach treści merytoryczne swoimi doświadczeniami.
RCPS aktywnie włącza się w działania o zasięgu ogólnopolskim, jak np. kampanie informacyjno - edukacyjne. Nasze działania w tym zakresie ukierunkowane są na koordynowanie ich przebiegu w województwie łódzkim oraz angażowanie jak największej liczby podmiotów dla realizacji celów tych przedsięwzięć, wspierając je jednocześnie posiadaną wiedzą i zasobami.
Więcej na temat zadań i działalności RCPS w Łodzi w Statucie.